ความร้ายแรงของแผ่นดินไหว
ความรุนแรงจากแผ่นดินไหวสามารถวัดได้โดยใช้สองค่าคือ “ความรุนแรง” (Intensity) และ “ขนาด” (Magnitude) ซึ่งถึงแม้จะดูคล้ายกัน แต่ทั้งสองมีความหมายและการใช้งานที่แตกต่างกัน โดยมักจะเกิดความสับสนเมื่อนำมาใช้ ความรุนแรงของแผ่นดินไหวหมายถึงระดับผลกระทบที่เกิดขึ้นจริงในแต่ละพื้นที่ เช่น ความรู้สึกที่ผู้คนสัมผัสได้ ความเสียหายที่เกิดกับสิ่งปลูกสร้าง หรือผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม ซึ่งความรุนแรงจะแตกต่างกันไปตามระยะห่างจากศูนย์กลางแผ่นดินไหว (Epicenter) ของแต่ละสถานที่ ส่วน “ขนาด” ของแผ่นดินไหว เป็นค่าที่แสดงถึงปริมาณพลังงานที่ปล่อยออกมาจากจุดกำเนิดของแผ่นดินไหว (Hypocenter) โดยวัดจากขนาดของคลื่นแผ่นดินไหวที่บันทึกได้ด้วยเครื่องวัด (Seismograph) ซึ่งค่าขนาดนี้จะมีเพียงค่าเดียวต่อเหตุการณ์แผ่นดินไหวหนึ่งครั้ง และต้องใช้เครื่องมือเฉพาะในการวัดเท่านั้น (กรมทรัพยากรธรณี,n/a)
จำแนกขนาดแผ่นดินไหว (ตาม USGS)
อ้างอิงจากกรมทรัพยากรธรณี พบว่า ความรุนแรงของแผ่นดินไหวตามมาตราเมอคัลลี่ที่ปรับปรุงแล้ว (Modified Mercalli) ผลกระทบหรือความเสียหายจากแผ่นดินไหวที่เกิดบนผิวโลก เราเรียกว่าความรุนแรงของแผ่นดินไหว (Intensity) มาตราวัดความรุนแรงของแผ่นดินไหวนั้นกำหนดได้จากความรู้สึกของอาการตอบสนองของผู้คน การเคลื่อนที่ของเครื่องเรือน เครื่องใช้ในบ้าน ความเสียหายของปล่องไฟเป็นต้น จนถึงขั้นที่ทุกสิ่งทุกอย่างพังพินาศ มาตราวัดความรุนแรงของแผ่นดินไหว มีการพัฒนาขึ้นมาใช้กันหลายมาตรา และเป็นเวลาหลายร้อยปีแล้ว แต่ที่นิยมใช้กันที่สุดในสหรัฐอเมริกาในปัจจุบันนี้ได้แก่ มาตราเมอร์คัลลี่ที่ปรับปรุงแล้ว (Modified Mercalli (MM) Intensity Scale) ผู้พัฒนามาตราวัดความรุนแรงของแผ่นดินไหวดังกล่าวได้แก่ Harry Wood และ Frank Neumann ซึ่งเป็นนักวิชาการแผ่นดินไหวชาวอเมริกันทั้งคู่ และเขาได้ปรับปรุงขึ้นใช้ในปี ค.ศ. 1931 (พ.ศ.2474) ความรุนแรงของแผ่นดินไหวตามมาตราวัดความรุนแรงของแผ่นดินไหวของเมอร์คัลลี่ที่ปรับปรุงแล้วมี 12 ระดับ จากระดับความรุนแรงที่น้อยมากจนไม่สามารถรู้สึกได้ซึ่งต้องตรวจวัดได้ด้วยเครื่องมือวัดแผ่นดินไหวเท่านั้น จนถึงขั้นรุนแรงที่สุดจนทุกสิ่งทุกอย่างพังพินาศ และใช้หน่วยระดับเป็นตัวเลขโรมัน ดังนี้ มาตราวัดรุนแรงแผ่นดินไหวของเมอร์คัลลี่ที่ปรับปรุงแล้ว (The Modified Mercalli Scale)
อันดับความรุนแรงของแผ่นดินไหว
ระดับความรุนแรงของแผ่นดินไหว
| ระดับความรุนแรง I (1) ไม่รู้สึก | คนจะไม่รู้สึกแต่เครื่องวัดตรวจจับได้ |
| ระดับความรุนแรง II (2) เบามาก | คนที่มีความรู้สึกไวอาจจะรู้สึกว่าแผ่นดินไหวเล็กน้อย |
| ระดับความรุนแรง III (3) เบามาก | คนที่อยู่กับที่จะรู้สึกว่าพื้นสั่น |
| ระดับความรุนแรง IV (4) เบา | คนส่วนใหญ่รู้สึกได้ |
| ระดับความรุนแรง V (5) ปานกลาง | คนที่นอนหลับตื่นตกใจ |
| ระดับความรุนแรง VI (6) รุนแรง | ต้นไม้สั่น บ้านแกว่ง สิ่งปลูกสร้างบางชนิดพัง |
| ระดับความรุนแรง VII (7) รุนแรงมาก | ฝาห้องแยก ร้าว กรุเพดานร่วง |
| ระดับความรุนแรง VIII (8) ทำลาย | ตึกร้าว ต้องหยุดขับรถ |
| ระดับความรุนแรง IX (9) ทำลายล้าง | บ้านพังตามแถบรอยแยกของแผ่นดิน ท่อน้ำขาดเป็นตอนๆ |
| ระดับความรุนแรง X (10) พินาศ | แผ่นดินถล่ม ตึกแข็งแรงพัง รางรถไฟคดโค้ง ดินลาดเขาเคลื่อนตัวหรือถล่ม |
| ระดับความรุนแรง XI (11) พินาศ | ตึกถล่ม สะพานขาด ทางรถไฟ ท่อน้ำ และสายไฟใต้ดินเสียหาย แผ่นดินถล่ม น้ำท่วม |
| ระดับความรุนแรง XII (12) พินาศ | ทุกสิ่งทุกอย่างบนพื้นดินแถบนั้นเสียหายโดยสิ้นเชิง พื้นดินเคลื่อนตัวเป็นลูกคลื่น |